DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
GENEL MERKEZ TEŞKİLATI

I. BÜYÜK KONGRE
MADDE 16 - BÜYÜK KONGRENİN OLUŞUMU
Büyük Kongre seçilmiş üyeler ile tabii üyelerden teşekkül eder.

Seçilmiş üyeler, her il kongresinin seçtiği ve toplamı en fazla 550 olan delegelerdir. Parti teşkilatı bulunan her ile iki (2) delege tahsis edildikten sonra kalan delege sayısı, illerin çıkaracağı milletvekili sayıları da dikkate alınarak Genel Başkan tarafından tespit edilir. Büyük Kongre il delegeleri sayıları Başkanlık Divanı tarafından İl Başkanlıklarına bildirilir.

Tabii üyeler: Partinin Genel Başkanı, Merkez Yönetim ve Merkez Disiplin Kurullarının üyeleri, partili bakan ve milletvekilleri ile üyelikleri devam eden parti kurucularıdır. Üyeliği devam eden Parti kurucularının, seçilmiş Büyük Kongre üye sayısının % 15'inden fazla olması durumunda, Kongre üyesi olacaklar Merkez Yönetim Kurulu tarafından yapılacak gizli oylama ile tespit edilir.

Büyük Kongre'nin tabii üyesi olanlar il kongrelerinde delege seçilemezler ve bu üyelerden Merkez Yönetim Kurulu üyesi olanlar, bu Kurulun ibrasına ilişkin oylamalara katılamazlar.

MADDE 17 - BÜYÜK KONGRENİN GÖREV VE YETKİLERİ
Büyük Kongre, partinin en üst düzeyde yetkili ve sorumlu karar organıdır. Parti Teşkilatı'nın bütün birimleri ile her türlü Parti faaliyeti ve Parti politikası hakkında son ve kesin karar verme yetkisine sahiptir. Büyük Kongre'nin başlıca görev ve yetkileri şunlardır.

17.1. Parti Genel Başkanı, Merkez Yönetim Kurulu ve Merkez Disiplin Kurulu asil ve yedek üyelerini gizli oyla seçmek.

17.2. Gerek görülmesi halinde Parti Tüzük ve Programını değiştirmek.

17.3. Partinin gelir-gider ve harcamalarını kapsayan kesin hesabını bir komisyon marifetiyle inceleterek karara bağlamak.

17.4. Merkez Yönetim Kurulunu ibra etmek veya kesin hesabı reddetmek.

17.5. Kanunlar, parti tüzük ve programı çerçevesinde toplumu ve devleti ilgilendiren konular ile kamu faali-yetleri ve Parti politikası hakkında, genel nitelikte olmak şartıyla temenni kararları veya bağlayıcı kararlar almak.

17.6. Parti yararı ve ilgilinin özel durumu itibarıyla gerek görülmesi durumunda, her kademedeki disiplin kurulunca verilen cezaları affetmek,

17.7. Partinin kapanmasına veya başka bir parti ile birleşmesine ve böylece hukuki varlığı sona erecek partinin, taşınır ve taşınmaz malları ile haklarının tasfiye usul ve esaslarını belirlemek,

17.8. İlgili kanunlar ile işbu tüzüğün diğer maddelerinde yer alan sair hususları karara bağlamak.

MADDE 18 - BÜYÜK KONGRE TOPLANTILARI VE GÜNDEM
Büyük Kongre toplantısı olağan ve olağanüstü olmak üzere iki farklı şekilde düzenlenebilir.

Olağan toplantılar : Büyük Kongre'nin olağan toplantıları Genel Başkanın teklifi ile Merkez Yönetim Kurulunun tespit edeceği yer ve zamanda yapılır. Ancak bu toplantılar arasında geçecek süre iki yıldan az, üç yıldan fazla olamaz.

Olağanüstü toplantılar : Genel Başkan veya Merkez Yönetim Kurulunca gerek görülen hallerde veya Büyük Kongre delegelerinin en az beşte birinin imzaları noterce onaylı yazılı talebi üzerine, Büyük Kongre olağanüstü toplantıya çağrılabilir.

Olağan toplantı gündemini Genel Başkan veya Merkez Yönetim Kurulu hazırlar. Olağanüstü toplantının gündemi ise, davet yapan organca hazırlanır. Gündemsiz olağanüstü toplantı talebinde bulunulamaz.

Büyük Kongre Toplantılarında yalnız gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi istenen konuların gündeme alınması zorunludur.

Büyük Kongre toplantılarının yeri, zamanı ve gündemi en az 15 gün önce il başkanlıklarına ve en büyük mülki amire bildirilir. Olağanüstü toplantılar için bildirim süresi 15 gündür. Belirlenen tarihte toplantı yeter sayısı olan üye tam sayısının salt çoğunluğuna ulaşılamadığı takdirde ikinci toplantı, birinci toplantı saatinden en az iki saat sonra aynı yer ve saatte mevcudun katılımı ile gerçekleştirilir.

Seçim yapılacak toplantının yeri, zamanı ve gündemi ile ikinci toplantıya dair hususlar ve Büyük Kongre üyelerini gösterir delege listesi, kongre toplantısından en az 15 gün önce Yüksek Seçim Kurulunun belirleyeceği ilçe seçim kurulu başkanına bildirilir. Bu liste, Büyük Kongre'de yoklama cetvelini teşkil eder.

MADDE 19 - BÜYÜK KONGRENİN AÇILIŞI
Büyük Kongre, Parti Genel Başkanı, Vekili veya Genel Başkanın görevlendireceği Merkez Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından usulüne uygun olarak yoklama yapıldıktan sonra yeterli çoğunluk sağlanmışsa açılır.

Büyük Kongre'nin karar yeter sayısı hazır bulunan üyelerin salt çoğunluğudur.

MADDE 20 - KONGRE DİVANI VE GÖREVLERİ
Büyük Kongre'de gündeme geçilmeden önce; bir başkan, iki başkan yardımcısı ve iki katip seçilerek kongre divanı teşkil edilir. Büyük Kongre'nin divan başkanı ve üyeleri açık oylamayla seçilir.

Kongre divanı; müzakereleri idare etmek, toplantı düzenini sağlamak, tutanağı kaleme alıp imzalamak, sayım ve tasnif komisyonuna üye seçmek, oylamaların sayım ve dökümlerini denetlemek ve tasnif sırasında veya sonradan yapılan itirazları inceleyip karara bağlamakla görevlidir. Kongrenin devamının herhangi bir nedenle mümkün olmaması halinde Büyük Kongre Divan Başkanı kongreye ara verebilir veya kongreyi sona erdirebilir.

MADDE 21 - AÇILIŞ KONUŞMASI VE RAPORLARIN OKUNMASI
Büyük Kongre'de divanın teşkilinden sonra, açılış konuşması için Parti Genel Başkanı'na söz verilir. Genel Başkan yoksa başkanlığa vekalet eden üye açılış konuşmasını yapar. Daha sonra Merkez Yönetim Kurulunun faaliyet raporu okunur.

MADDE 22 - KOMİSYONLARIN TEŞKİLİ
Büyük Kongre'de divan çalışmalarına yardımcı olmak üzere, konunun özelliğine ve kongrede beliren eğilime uygun olarak, divana karşı sorumlu olacak yeter sayıda komisyon kurulur. Her komisyon bir başkan, bir başkan yardımcısı ve bir katip seçmek suretiyle komisyon divanını teşkil eder. Divan, gündemi belirleyerek incelemeleri başlatır. Divan, işin mahiyetine uygun olmak kaydıyla, özel ihtisas gerektiren herhangi bir konunun açıklanması veya savunulması görevini, Kongre üyelerinden birine verebilir.

Komisyon Divan Başkanı, inceleme sonuçlarını gösterir komisyon raporunu, varsa ekleri ile birlikte üyelere imzalattırdıktan sonra Büyük Kongre Divanı'na verir. Komisyon raporu Büyük Kongre'de görüşülerek oylanır. Kabul edilirse kesinlik kazanır.

MADDE 23 - KONGRE GÖRÜŞMELERİ
Büyük Kongre, gündemdeki sıraya göre çalışmalarını yürütür. Kongrede hazır bulunan delegelerin çoğunluğunun kararı ile gündem maddelerinin sırası değiştirilebilir.

Ayrıca, kongre üye tam sayısının onda biri kadar üyenin yazılı istemi üzerine kanunlara, partinin tüzük ve programına aykırı olmayan konuların gündeme alınması zorunludur.

Parti tüzük ve programında değişiklik yapılmasına ilişkin olan veya parti politikalarını ilgilendiren konularda karar alınmasına dair teklifleri karara bağlamak için; bunların Genel Başkan, Merkez Yönetim Kurulu veya Büyük Kongre üyelerinin en az yirmide biri tarafından ileri sürülmüş olması gerekir.

Merkez Yönetim Kurulunun çalışma ve kesin hesap raporları görüşülüp karara bağlanmadan organ seçimlerinin oylanmasına geçilemez.

Kanunlar, parti tüzük ve programı çerçevesinde toplumu ve Devleti ilgilendiren konularla, kamu faaliyetleri konularında karar alınmasına dair teklifleri karara bağlamak için, bu tekliflerin Büyük Kongrede hazır bulunan üyelerin üçte biri tarafından yapılmış olması şarttır.

Bu teklifler Büyük Kongrece seçilecek bir komisyonda görüşüldükten sonra komisyon raporu ile birlikte incelenir ve karara bağlanır.

Görüşmelerde söz isteyenlere sıra ile söz verilir. Genel Başkan, Merkez Yönetim Kurulu ve Başkanlık Divanı temsilcileriyle komisyon başkan ve sözcülerine öncelikle söz verilir. Konuşmacıların konuşma sürelerine sınırlama getirebilir.

Görüşmeler sırasında toplantı düzenini bozanlara divan başkanı önce ihtar verir. İki ihtara rağmen düzeni bozmaya devam edenler toplantıdan, oy hakları saklı kalmak kaydıyla çıkarılır. Başkan, konuşma sırasında gündem veya konu dışına çıkanları önce uyarır, ısrar etmesi halinde sözü keser.

Kongre başkanı, Siyasi Partiler Kanununun ilgili yasaklara ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı konuşma yapan veya davranışta bulunan kongre üyelerine derhal müdahale eder. Bu yola gidenlerin sözünü keser ve gerekli görürse toplantıdan çıkarır. Dinleyicilerden bu yola giden olursa, bunları dışarı çıkarttırır ve gerekli görürse toplantıya ara verir. Dinleyici yerlerini boşalttırabilir.

Kongre'de bulunan ve delege olmayan misafirlere söz ve konuşma hakkı Kongre Divanının kabulü ile tanınır.

MADDE 24 - SEÇİM HAZIRLIKLARI VE ADAYLIK
Büyük Kongreye katılacak parti delegelerinin isim listesi, toplantı tarihinden en az 15 gün önce Yüksek Seçim Kurulunun belirlediği seçim kurulu başkanına iki nüsha olarak verilir. Ayrıca toplantının gündemi, yeri, günü, saati ile çoğunluk sağlanamadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin hususlar da bildirilir. Siyasi Partiler Kanunu'nun 21. maddesindeki hükümler çerçevesinde ilçe seçim kurulu başkanınca onaylanan listeler kongre toplantı tarihinden en az yedi gün önce Parti Genel Merkez Binası'nda ilan edilir. İlan suresi üç gündür ve bu süre içerisinde listelere yapılacak itirazlar, ilgili hakim tarafından incelenir ve en geç iki gün içerisinde karara bağlanır. Kesinleşen ve mühürlenerek partiye iade edilen listeye hiçbir suretle itiraz edilemez.

Büyük Kongrede yapılacak seçimlerde şahsen aday olan veya toplantıya katılan üyeler tarafından aday gösterilenlerin listeleri, organlara göre ayrı ayrı olmak üzere bu tüzükte gösterilen usüllere uygun olarak düzenlenip, mühürlenmek için görevli ilçe seçim kurulu başkanına verilir. Aday gösterilenlerin toplantıda hazır bulunmaları şartı aranmaz. Ayrıca parti üyesi olmayan kişiler de aday gösterilebilir, bu kişilerin parti üyeliği hakkında işbu tüzüğün 7. maddesi gereğince işlem yapılır.

Seçim Kurulu Başkanı seçimlerin yasa, tüzük ve yönetmelik hükümlerine göre yapılmasını sağlamak için Büyük Kongre Seçim Sandık Kurulu oluşturur. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca, Büyük Kongre Seçim Sandık Kuruluna yardımcı olunması ve oyların sayılması için, aday olmayanlar arasından her sandık için bir kişi sayım ve tasnif komisyonuna seçilir. Büyük Kongre Divan Başkanlığı, Merkez Yönetim Kurulu ile Merkez Disiplin Kurulu üyelikleri için şahsen müracaat eden veya aday gösterilenleri bu kurullara göre ayrı ayrı listelerde birleştirip, Genel Kurulun bilgisine sunduktan sonra açık bir şekilde askı yoluyla da kongre salonunda ilan eder ve çoğaltıldıktan sonra mühürlenip oy pusulası olarak kullanılmak üzere İlçe Seçim Kurulu başkanına gönderir.

MADDE 25 - OYLARIN KULLANILMASI
Seçim Kurulunca gönderilen listede (Hazirun Cetvelinde) adı yazılı olmayanlar oy kullanamazlar. Oylar, oy verenin nüfus hüviyet cüzdanı veya resimli üyelik kimlik kartı veya kimlik tespiti amacıyla düzenlenmiş resmi belge ile Büyük Kongre seçmeni olduğunun ispat edilmesinden ve listedeki isminin karşısındaki yerin imzalanmasından sonra kullanılır.

Oylar, oy verme sırasında sandık kurulu başkanı tarafından verilen, adayları gösterir ve İlçe Seçim Kurulu başkanınca mühürlenmiş listedeki isimlerin işaretlenmesi suretiyle kullanılır. Seçilecek organı oluşturan üye sayısından fazla veya yarısından az adayın işaretlendiği oy pusulalarıyla seçim kurulunca mühürlenmemiş oy pusulaları geçersiz sayılır.

Mevzuatın izin verdiği ölçüde, oy verilmesi, tasnifi ve diğer işlemlerin gelişen bilgisayar teknolojisi de dikkate alınarak sağlıklı ve güvenli bir şekilde manyetik kartlar ve benzeri vasıtalarla yapılabilmesi Genel Başkanın onayı üzerine Merkez Yönetim Kurulu tarafından yapılır.

Seçim sonuçlarına, tutanakların düzenlenip ilan edilmesinden itibaren iki gün içerisinde ilgililer tarafından ilgili hakime itiraz edilebilir. Hakim tarafından verilen karar kesindir.

MADDE 26 - KONGRE TUTANAKLARI
Seçim sonuçları, sandık seçim kurullarınca açıklanır ve bu sonuçlar kongre tutanağına geçilir. Kongre tutanakları, kongre başkanlık divanınca en az üç suret düzenlenerek, kongreye ilişkin diğer belgelerle birlikte Genel Başkan'a verilir.

Ayrıca tutanakların bir örneği seçim yerinde asılmak suretiyle ilan edilir.

Kullanılan oylar ve seçim sonuçlarına ilişkin tutanak ile kongre tutanağının birer örneği ilgili İlçe Seçim Kurulu başkanına teslim edilir.

MADDE 27 - BÜYÜK KONGRENİN OLAĞANÜSTÜ TOPLANMASI
Genel Başkanın veya Merkez Yönetim Kurulunun lüzum görmesi yahut Büyük Kongre delegelerini en az beşte birinin yazılı talebi üzerine, Büyük Kongre olağanüstü toplantıya çağrılır.

Bu takdirde ancak toplantıyı isteyenler tarafından düzenlenen gündemdeki konular görüşülür ve karara bağlanır.

Genel Başkanlığın, Merkez Yönetim Kurulunun veya Merkez Disiplin Kurulunun herhangi bir sebeple boşalması hali dışında olağanüstü toplantıların gündeminde seçim yer alamaz. Üye sayısının yedekler dahil yarıdan aşağıya düşmesi boşalma sayılır.

Şartların oluşması halinde Merkez Yönetim Kurulu, olağanüstü kongreyi bir hafta içinde ilan ederek, çağrı tarihinden itibaren, en geç 45 gün içinde yapmak zorundadır.

II. MERKEZ YÖNETİM KURULU
MADDE 28 - TEŞKİLİ, GÖREV SÜRESİ VE ÇALIŞMA USULÜ
Merkez Yönetim Kurulu, Büyük Kongre'den sonra Partinin en üst seviyede karar organıdır. Parti Genel Başkanı ve Büyük Kongre'de seçilen 60 asil üyeden teşekkül eder. Kurulun 60 yedek üyesi bulunur.

İl, ilçe ve belde teşkilatında herhangi bir görev yürütmekte olanlardan Merkez Yönetim Kurulu üyeliğine seçilenlerin, bu göreve başlayabilmeleri için eski görevlerinden ayrılmaları
gerekir.

Merkez Yönetim Kurulunun görevi seçildikleri kongreyi takip eden olağan kongreye kadar devam eder. Bu süre içinde istifa ve diğer sebeplerle Kurulda meydana gelecek boşalmalar, Genel Başkanın yedek üyeler arasından sıraya göre yapacağı atama ile doldurulur. Boşalan üyenin yerine atanan kişi, asil üyenin süresini tamamlar.

Merkez Yönetim Kurulu toplantılarını üye tam sayısının salt çoğunluğu ile ayda bir yapar. Normal toplantılar dışındaki olağanüstü toplantılar için Genel Başkan tarafından üyelere çağrı yapılması gerekir.

Kararlar toplantıya katılanların çoğunluğu ile alınır.

Merkez Yönetim Kurulu, Genel Başkan'ın bulunmadığı zamanlarda Genel Başkan'ın belirleyeceği Genel Başkan Yardımcısının başkanlığında toplanır.

Merkez Yönetim Kurulu toplantısına geçerli mazereti olmaksızın üst üste iki defa katılmayan veya bir takvim yılı içinde geçerli mazereti olmaksızın dört defa katılmayan üyenin üyeliği düşer.

MADDE 29 - GÖREV VE YETKİLERİ
Merkez Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır :

29.1. Parti program ve tüzük hükümlerini, Büyük Kongre kararlarını uygulamak ve bunlara göre partinin bütün teşkilatını idare etmek,

29.2. Lüzum görülen yerlerde teşkilat kurmak, görevden almak, görevden alınanların yerine yenilerini atamak,

29.3. Partinin program ve tüzüğünün tatbiki, mesai şeklinin tanzimi, ihtisas komisyonları ve bürolarının teşkili ile sair lüzumlu gördüğü hususlar hakkında yönetmelikler hazırlamak,

29.4. Partinin prensiplerini yaymak için bütün yayın ve telkin vasıtalarından faydalanmaya çalışmak,

29.5. Partinin umumi faaliyet ve siyaseti hakkında teşkilatı aydınlatmak ve yapılması gereken işler hususunda direktif ve talimat vermek; teşkilat kademelerinden intikal eden mevzularda karar vermek ve gerekli gördüğü malumatı istemek,

29.6. Büyük Kongreye sunulacak bilançoyu, kesin hesap raporunu, bütçeyi, umumi faaliyet raporunu hazırlamak,

29.7. Partinin görüşü ve ele aldığı meseleleri parti teşkilatı ile Meclis Grubuna aksettirmek, takip ve sonuçlandırmak, lüzumu halinde Meclis Grup Yönetim Kurulu ile müşterek toplantı yapmak,

29.8. Partinin gelirini artırmaya çalışmak ve bunun için gerekli tedbirleri ve kararları almak,

29.9. Bütün seçimlere ait seçim mekanizmasını tanzim, sevk ve idare etmek,

29.10. Tatbikatta ve yeni durumlar karşısında luzumlu kararları almak, kanunlar ile tüzüğün verdiği bütün görevleri yerine getirmek.

29.11. Partinin menfaatine uygun, kanunların ve tüzüğün yasaklamadığı bütün görevleri yapmak, bu sebeple her türlü kararı ve tedbirleri almak,

29.12. Parti teşkilatının kanun ve tüzük hükümlerine uygun çalışmalarını temin ve murakabe etmek üzere parti müfettişlerinin çalışma şekli ve usullerini tanzim edici yönetmeliği hazırlamak, parti müfettişlerini kontrol ve murakabe etmek,

29.13. İl ve ilçe teşkilatlarındaki organların ve bu organların başkanlık divanının üye sayısını kanuni sayıdan az olmamak üzere azaltmak veya çoğaltmak, bu karar kongrelerden sonra ise nasıl tamamlanacağını tespit etmek;

Parti teşkilat kademeleri hiyerarşik sıra ile Merkez Yönetim Kuruluna bağlıdır. Merkez Yönetim Kurulu zaruri gördüğü hallerde teşkilat kademelerinin görev ve yetkilerini re'sen kullanabilir. Merkez Yönetim Kurulu, yukarıda sayılan görevlerinin bir kısmını Başkanlık Divanına devredebilir.

III. GENEL BAŞKAN
MADDE 30 - SEÇİMİ VE GÖREV SÜRESİ
Genel Başkan, Büyük Kongre tarafından gizli oyla ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilir. İlk iki oylamada sonuç alınamazsa, üçüncü tur oylamada en çok oy alan aday Genel Başkan seçilmiş olur.

Büyük Kongre Başkanlık Divanı; Genel Başkan adaylarını tek listede birleştirir, bunlar mühürlendikten sonra oy pusulası olarak kullanılır. Oylar, oy verme sırasında adayların birinin işaretlenmesi suretiyle kullanılır. Birden fazla ismin işaretlendiği oy pusulaları ile mühürsüz oy pusulaları geçersiz sayılır.

Oy pusulasının hazırlanmasında soyadı alfabe sırası esas alınır.

Genel Başkan, Büyük Kongrenin müteakip olağan toplantısına kadar ve en çok üç yıl için seçilir, tekrar seçilmesi mümkündür.

Büyük Kongre gündeminin seçimler maddesinde; önce, Genel Başkan seçimi yapılır. Genel Başkan seçimi tamamlanmadan diğer organ seçimlerine geçilemez.

MADDE 31 - GÖREV VE YETKİLERİ
Parti Genel Başkanı;
31.1. Partiyi temsil eder.

31.2. Parti adına dava açma ve taraf olma yetkisine sahiptir. Gerek gördüğü durumlarda bu yetkisini genel olarak veya belirli davalara bağlı olarak Genel Başkan Yardımcılarından birine ya da Genel Sekretere devredebilir.

31.3. Parti kademeleri arasında uyumu sağlar. Disiplin kurulları dışında bütün parti organlarının toplantılarına başkanlık etme yetkisine sahiptir.

31.4. Genel başkan yardımcıları arasında görev bölümü yapar, gerekli gördüğü taktirde görev değişimi yapar.

31.5. Disiplin kurulunca verilecek disiplin cezalarını ilgili teşkîlat kademesinin kurul kararı ile belirlenen görüşünü aldıktan sonra affedebilir. Kademenin kararı genel başkanın yetki ve takdirini bağlamaz.

31.6. Başkanlık Divanı, Merkez Yönetim Kurulu ve milletvekili olma şartına bağlı olarak Partinin Türkiye Büyük Millet Meclisi Grubu'nun başkanıdır. Kurullar arasında çalışma ahengi ve iş birliğini sağlar ve birleşik toplantılarına başkanlık eder. Birleşik toplantılarda oylama yapılmaz.

Disiplin kurulları dışında bütün Parti organlarının tabii başkanı olarak, gerektiğinde bu organları toplantıya çağırıp başkanlık eder.

31.7. Ülkenin siyasi, sosyal, ekonomik ve diğer muhtelif güncel konularına ilişkin Partinin görüş ve politikasını oluşturur, gerekli basın açıklamalarını yapar, lüzum halinde ilgili merciler nezdinde girişimlerde bulunur.

31.8. Her kademede yürütülen parti faaliyetinin kanun, Parti Tüzük ve Programı ile Ülke ve Parti menfaatlerine uygun olarak yürütülmesini sağlamak ve bu faaliyetlerde etkinliği artırmak için, denetim çalışmaları yapmak üzere parti müfettişleri tayin eder.

31.9. Parti çalışmalarının gerektirmesi durumunda bilgi ve tecrübelerinden faydalanmak üzere müşavir ve danışmanlar tayin edip, komisyonlar teşkil edebilir.

31.10. Seçim dönemlerinde kanun ve bu tüzük hükümlerine uygun olarak tespit edilen parti adaylarını süresi içinde sadece Genel Başkanın veya yetkili kılacağı Genel Başkan Yardımcısının imzası ile Yüksek Seçim Kuruluna bildirir.

31.11. Her türlü parti faaliyetlerini takip ve kontrol eder.

31.12. Kanun, tüzük ve mevzuatın kendisine yüklediği diğer görevleri yapar ve verdiği her türlü yetkiyi kullanır.

31.13. Yukarıda sayılan ve Kanundan kaynaklanan yetkilerinin bir kısmını dilediği takdirde Genel Başkan Yardımcılarına devredebilir.

MADDE 32 - GENEL BAŞKANLIĞIN BOŞALMASI
Genel başkanlığın herhangi bir nedenle boşalması halinde, Merkez Yönetim Kurulu; on gün içinde toplanarak, üyelerinden birini Genel Başkan Vekili seçer ve yeni Genel Başkanı seçmek üzere Büyük Kongre'nin olağanüstü toplanma tarih, yer ve zamanını kararlaştırır.

Genel Başkan seçiminin yapılacağı olağanüstü Büyük Kongre, boşalma tarihinden itibaren en geç 45 gün içinde gerçekleştirilir.

MADDE 33 - GENEL BAŞKAN YARDIMCILARI
Genel Başkanlık hizmetlerinin ifasında Genel Başkana yardımcı olmak üzere, her Büyük Kongre sonrasında yapılan ilk Merkez Yönetim Kurulu toplantısında, Genel Başkan tarafından gösterilecek Parti üyesi adaylar arasından gizli oy ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile en fazla 10 genel başkan yardımcısı seçilir. Genel Başkan, bu yardımcıların; siyasi işler ve koordinasyon, teşkilat işleri, seçim işleri, basın ve propaganda işleri, yerel yönetimler, ekonomik ve mali işler, parlamento ve hükümet ilişkileri, eğitim işleri, araştırma ve planlama, mesleki-sosyal kuruluşlar ve halkla ilişkiler faaliyet alanlarında ve diğer konularda görev ve sorumluluklarını belirler, gerektiğinde bunları değiştirir.

Genel Başkan, görev bölümü yaptığı yardımcılarına; bu görev ve sorumluluklarını en verimli ve etkin şekilde yerine getirebilmeleri için, parti içinden veya dışından yeter sayıda yardımcı görevlendirebilir.

MADDE 34 - GENEL SEKRETER
Merkez Yönetim Kurulu seçildiği kongreyi müteakip yapacağı ilk toplantıda, Genel Başkan tarafından gösterilecek Parti üyesi adaylar arasından üye tam sayısının salt çoğunluğu ve gizli oy ile bir Parti Genel Sekreteri seçer.

MADDE 35 - GENEL SEKRETERİN GÖREVLERİ
Genel Sekreter;
35.1. Merkez Yönetim Kurulu, Başkanlık Divanı kararları ile Genel Başkan'ın verdiği talimatların gereğini yerine getirir.

35.2. Merkez Yönetim Kurulu ve Başkanlık Divanı karar tutanaklarının tanzimi, imzalattırılması ve muhafazasını sağlar.

35.3. Parti Türkiye Büyük Millet Meclisi Grubu ile Merkez Yönetim Kurulu ve Başkanlık Divanı arasındaki ilişkilerde gerekli idari hizmetlerin sunulmasını temin eder.

35.4. Genel Merkez yazışmalarını yürütür, idari hizmetlerini düzenler, denetler ve çalışmaların gerektirdiği destek hizmetlerini sağlar.

35.5. Genel Merkez'in daimi kadrolarında görev yapacak personelin, alımı, tayini, terfi ve iş akitlerinin feshini gerçekleştirir.

35.6. Genel Sekreter Yardımcıları arasında görev bölümü yapar, yetki ve sorumluluklarını belirler.

35.7. Davacı veya davalı olarak her tür yargı merciinde, özel veya resmi daire, kurum ve kuruluşlarda, gerçek kişiler ile özel veya resmi tüzel kişiler ile olan ilişkilerde Genel Başkan'ın bilgi ve muvafakatı ile onun adına bizzat veya vekili ile partiyi temsil eder.

35.8. Genel evrak kayıtlarının tutulduğu birim olarak partinin yazışma ve haberleşme ünitesidir. Partinin bütün resmi ve parti içi ve dışı yazışmalarını yapar.

35.9. Partinin düzenli ve modern bir arşive sahip olması için gerekli çalışmaları yapar.

MADDE 36 - GENEL SEKRETER YARDIMCILARI
Genel Sekreterlik hizmetlerinin yürütülmesinde Genel Sekreter'e yardımcı olmak üzere, Genel Sekreter'in önerisi ile Genel Başkan tarafından en fazla beş genel sekreter yardımcısı atanabilir. Genel sekreter yardımcılarının görev bölümü, yetki ve sorumlulukları Genel Sekreter'ce belirlenir.

MADDE 37 - GENEL MUHASİP VE YARDIMCILARI
Merkez Yönetim Kurulu, seçildiği kongreyi müteakip yapacağı ilk toplantıda, Genel Başkan tarafından gösterilecek Parti üyesi adaylar arasından üye tam sayısının salt çoğunluğu ve gizli oy ile bir Genel Muhasip seçer. Gerek görüldüğü takdirde ve Genel Muhasibin önerisi üzerine Genel Başkan tarafından en fazla üç Genel Muhasip Yardımcısı atanabilir.

Parti Genel Muhasibi;

37.1. Parti Merkez teşkilatının muhasebe ve mali işlerini yürütür, Parti gelirleri ile gider ve harcamalarının mevzuata uygun olarak gerçekleşmesine yönelik tedbirleri alır.

37.2. Genel Merkez kesin hesap raporları ve bütçe tasarılarının zamanında hazırlanarak ilgili mercilere sunulması ile muhasebe ve mali işlere ilişkin defter kayıt ve belgelerin ilgili mevzuat hükümlerine göre tutulması, kaydedilmesi ve saklanması işlemlerini birinci derecede sorumlu olarak yürütür.

37.3. Parti parası ile para hükmündeki kıymetlerinin Muhasebe Yönetmeliği ve diğer mevzuat hükümlerine göre muhafaza edilmesini sağlar.

37.4. Üçüncü şahıslarla yapılacak ve Partiye mali sorumluluk yükleyen sözleşmeleri takip ederek, parti menfaatleri ve mevzuata uygun olarak tamamlanmasını temin eder.

37.5. İl teşkilatlarının muhasebe ve mali işlerini denetler, eksiklik ve aksaklıkları tespit ederek, bunları giderecek çalışmalar yapar. Parti Teşkilatı'nın muhasebe ile ilgili yazışmalarını yürütür.

37.6. Mali işlerin yürütülmesi ile ilgili olarak alt kademe çalışmalarında iş birliği ve koordinasyonu sağlar.

37.7. Partinin para girdi ve çıktıları ile ilgili raporu üçer aylık dönemler itibariyle Genel Başkana veya Genel Başkanın tayin edeceği Genel Başkan Yardımcısına vermek zorundadır.

IV. BAŞKANLIK DIVANI
MADDE 38 - TEŞKİLİ VE ÇALIŞMA ESASLARI
Başkanlık Divanı; Genel Başkan, Genel Sekreter ile Genel Başkan Yardımcıları ve Genel Muhasip'ten oluşur.

Kurul toplantıları, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile Genel Başkan'ın uygun gördüğü şekil, süre ve yerlerde yapılır, kararlar katılanların çoğunluğu ile alınır. Ancak, Merkez Yönetim Kurulu yetkisindeki konulara ilişkin alınacak kararlarda üye tam sayısının salt çoğunluğu aranır.

MADDE 39 - BAŞKANLIK DIVANININ GÖREV VE YETKİLERİ
Başkanlık Divanı, Genel Başkan'ın danışma ve Partinin yürütme organı olarak aşağıdaki hususlarda Genel Başkana yardımcı olur.

39.1. Genel Başkan ve Parti sözcüsü tarafından gerek görülmesi halinde Parti adına yapılacak önemli açıklamalara ilişkin esasların tespit edilmesinde,

39.2. Partinin, Merkez Yönetim Kurulu kararları doğrultusunda sevk ve idaresinde,

39.3. Partinin muhtelif teşkilat ve kademelerinin çalışmalarında uyum ve iş birliğinin sağlanmasında,

39.4. Partinin TBMM Grubu ve partili hükümet üyeleri ile Genel Merkez arasındaki koordinasyonun teminininde, Ayrıca, Tüzükte verilen görev ve yetkilere ilişkin kararların yanında, Merkez Yönetim Kurulundan aldığı yetkiye dayanarak Merkez Yönetim Kurulu yetkisindeki bütün konularda kararlar alıp, bu kararları uygulatabilir.